TRÌNH TỰ, THỦ TỤC THỰC HIỆN ĐƠN PHƯƠNG LY HÔN

Đơn phương ly hôn là việc cá nhân trong quan hệ vợ chồng có mong muốn chấm dứt cuộc hôn nhân do mục đích hôn nhân không đạt được nhưng một bên vợ/chồng không chịu ký đơn ly hôn. Để việc chấm dứt được thực hiện, thủ tục đơn phương ly hôn sẽ được thực hiện dưới trình tự như bài viết của Luật Hoàng Thành dưới đây.

1. Các bước và trình tự thực hiện việc đơn phương ly hôn

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ 

Để được Tòa án giải quyết ly hôn đơn phương, người yêu cầu phải chuẩn bị đầy đủ các loại giấy tờ như sau:

– Đơn xin ly hôn đơn phương được ban hành theo mẫu;

– Đăng ký kết hôn (bản chính); nếu không có thì có thể xin cấp bản sao;

– Bản sao có chứng thực Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân của vợ và chồng;

– Bản sao chứng thực giấy khai sinh của con nếu có con chung;

– Nếu có tài sản chung và yêu cầu phân chia tài sản chung khi ly hôn thì chuẩn bị giấy tờ chứng minh quyền sở hữu đối với tài sản chung này;

Ngoài ra, nếu có chứng cứ chứng minh vợ hoặc chồng có hành vi bạo lực gia đình, không thực hiện nghĩa vụ thì cũng phải cung cấp cho Tòa án.

Bước 2: Nộp hồ sơ tại Tòa án có thẩm quyền

Theo quy định tại Điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 (BLTTDS 2015), khi yêu cầu ly hôn đơn phương, người có yêu cầu phải nộp đơn đến Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc. Đồng thời, tại khoản 1 Điều 35 BLTTDS 2015, những tranh chấp về hôn nhân và gia đình sẽ do Tòa án nhân dân cấp huyện giải quyết theo thủ tục sơ thẩm.

Tòa án nhân dân cấp tỉnh, thành phố nơi cư trú của bị đơn có thẩm quyền tiếp nhận đơn ly hôn và giải quyết xin ly hôn đơn phương của người Việt Nam với người nước ngoài hoặc việc ly hôn có yếu tố nước ngoài (Căn cứ Điều 37 BLTTDS 2015).

Bước 3: Xem xét thụ lý vụ án và nộp án phí

Sau khi nguyên đơn nộp đơn khởi kiện tại Tòa án, trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được đơn khởi kiện, Chánh án (Phó chánh án) Tòa án phân công một Thẩm phán xem xét đơn khởi kiện.

Trong thời hạn 5 ngày làm việc, kể từ khi được phân công, Thẩm phán xem xét đơn khởi kiện:

– Nếu đơn khởi kiện nộp sai thẩm quyền của Tòa án, đơn khởi kiện sẽ được giao cho Tòa án có thẩm quyền và người khởi kiện sẽ được thông báo về vấn đề này.

– Nếu hồ sơ khởi kiện chưa đầy đủ, Thẩm phán thông báo cho người khởi kiện bằng văn bản nêu rõ những vấn đề cần sửa đổi, bồ sung trong thời hạn Thẩm phán đưa ra nhưng không quá 01 tháng; trong một số trường hợp, thẩm phán có the gia hạn nhưng không quá 15 ngày. Sau khi sửa đổi, bổ sung, tòa án sẽ thụ lý vụ án.

– Nếu hồ sơ hợp lệ thì Tòa án gửi thông báo cho nguyên đơn đóng tiền tạm ứng án phí, Tòa án ra quyết định thụ lý đơn ly hôn đơn phương từ thời điểm nguyên đơn nộp biên lai đã đóng tiền tạm ứng án phí (Điều 191 và Điều 195 BLTTDS 2015). Trường hợp người khởi kiện được miễn hoặc không phải nộp tiền tạm ứng án phí thì Thẩm phán phải thụ lý vụ án khi nhận được đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo.

Trong vụ án đơn phương ly hôn, ngoài yêu cầu về quan hệ hôn nhân, thông thường hai vợ chồng sẽ yêu cầu chia tài sản chung vợ chồng. Do đó, theo quy định của pháp luật, nếu một vụ ly hôn không có giá ngạch thì mức án phí là 300.000 đồng.

Ngược lại, nếu vụ án ly hôn có giá ngạch thì căn cứ vào giá trị của tài sản được phân chia, án phí ly hôn sẽ từ 300.000 đồng trở lên. Trong đó, cao nhất với tài sản trên 04 tỷ đồng thì án phí là 112 triệu đồng cộng với 0,1% của phần giá trị tài sản vượt 04 tỷ đồng.

Bước 4: Tham dự các buổi hòa giải và công khai chứng cứ tại Tòa án

Sau khi được thụ lý, vụ án bắt đầu bước vào giai trong chuẩn bị xét xử. Giai đoạn này Thẩm phán sẽ thực hiện một số hoạt động như lập hồ sơ vụ án; xác định tư cách đương sự, người tham gia tố tụng khác; xác định quan hệ tranh chấp giữa các đương sự và các điều luật được áp dụng; làm rõ tình tiết khách quan của vụ án; xác minh, thu thập chứng cư; tổ chức phiên họp  kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận và công khai chứng cứ.

Trước khi xét xử, hoạt động hòa giải sẽ diễn ra tại Tòa án.

– Nếu hòa giải thành: tòa án lập biên bản hòa giải thành và sau 07 ngày mà các đương sự không thay đỏi về ý kiến thì Tòa án ra quyết định công nhận hòa giải thành. Quyết định này có hiệu lực ngay và không được kháng cáo, kháng nghị.

– Nếu hòa giải không thành, tòa án cũng lập biên bản hòa giải không thành sau đó ra quyết định xét xử vụ án.

Trường hợp đơn phương ly hôn không tiến hành hòa giải được theo quy định tại Điều 207 BLTTDS 2015 thì Thẩm phán tiến hành phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ mà không tiến hành hòa giải.

Bước 5: Mở phiên tòa xét xử sự việc đơn phương ly hôn

Đây là bước chính trong trình tự thủ tục đơn phương ly hôn. Sau khi hòa giải không thành, kể từ ngày có quyết định xét xử vụ án, trong thời hạn 01 tháng (nếu có lý do chính đáng sẽ kéo dài thời hạn ra 02 tháng), Tòa án sẽ mở phiên tòa sơ thẩm theo thủ tục tranh tụng như các vụ kiện dân sự thông thường khác. Trong phiên tòa này, các vấn đề tranh chấp giữa cá đương sự sẽ được đưa ra tranh luận, giải quyết và nhận phán quyết của Tòa án.

Tuy nhiên, quyết định giải quyết vụ án ly hôn tại phiên sơ thẩm là bản án chưa có hiệu lực pháp luật nên sau khi bản án được ban hành, nếu không có kháng cáo thì thời điểm chấm dứt quan hệ vợ chồng mới được xác định.

Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày kết thúc phiên tòa, các bên đương sự được Tòa án cấp trích lục bản án.

Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày tuyên án, Tòa án giao hoặc gửi bản án cho các đương sự.

2. Giải quyết đơn phương ly hôn trong bao lâu?

Theo quy định của Điều 179 BLTTDS 2015 thì thời gian giải quyết vụ án ly hôn trong trường hợp này là 4 tháng, nhưng nếu vụ án ly hôn có tính chất phức tạp hoặc có trở ngại khách quan thì thời gian giải quyết là 6 tháng. Trong thực tế thời gian giải quyết vụ án ly hôn có thể kéo dài hơn thời gian mà luật quy định tùy thuộc vào tính chất của từng vụ án.

Trên đây là một số thông tin về trình tự, thủ tục đơn phương ly hôn. Để được hỗ trợ tư vấn chi tiết, chuyên sâu, giải quyết cho từng trường hợp vướng mắc pháp lý cụ thể, Quý khách hàng vui lòng liên hệ thông qua một trong các phương thức sau:

Gọi đến số hotline: 0925.109.888

Gửi E-mail về hòm thư: hoangthanh.law.bds@gmail.com

Đến trực tiếp văn phòng Công ty Luật Hoàng Thành tại địa chỉ: Số 15, phố Nhật Chiêu, phường Nhật Tân, quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội